
Stres, napięcie, obniżony nastrój, depresja, nerwica… Coraz więcej osób dotykają takie problemy. Zaczynamy wtedy szukać pomocy. Jednak tak jak łatwo znaleźć specjalistę od złamanej nogi czy anginy, różnice między specjalistami od zdrowia psychicznego są mniej znane społeczeństwu. Wynika to m. in. z tego, że dziedzina jest stosunkowo młoda (początki psychologii to dopiero koniec XIX w.), a w Polsce nie do końca uregulowana prawnie. Dodatkowo w społeczeństwie wiedza na temat dbania o zdrowie psychiczne dopiero się rozwija. W momencie, gdy dotyka nas jakaś trudność, pojawia się pierwszy dylemat: szukać psychiatry, czy psychologa? Wybór zależy od rodzaju problemu oraz naszych oczekiwań wobec specjalisty.
Psychiatra jest lekarzem, co wiąże się z uprawnieniami do wydawania zwolnień lekarskich i zapisywaniem leków. Podczas wizyty u psychiatry koncentruje się on na diagnostyce na podstawie zgłoszonych objawów, ewentualnie zleca dodatkowe badania (we współpracy z neurologiem lub psychologiem). Leczenie psychiatryczne opiera się w głównej mierze na farmakoterapii, co jest istotne zwłaszcza w chorobach psychicznych, takich jak depresja, schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa.
Wizyta u psychologa wygląda inaczej. W zależności od indywidualnego sposobu pracy psychologa, polega przede wszystkim na mniej lub bardziej dyrektywnej rozmowie, podczas której specjalista zapoznaje się z sytuacją życiową pacjenta oraz wraz z nim poszukuje możliwych rozwiązań, zmian. Uczy technik radzenia sobie ze stresem, rozwiązywania konfliktów, obniżania napięcia w sytuacjach, których zmienić za bardzo nie można. Nie jest lekarzem, więc nie ma możliwości przepisywania leków oraz wydawania zwolnień lekarskich, aczkolwiek posiada podstawową wiedzę medyczną z zakresu zdrowia psychicznego (często też z zakresu neurologii). Może przeprowadzać diagnostykę za pomocą kwestionariuszy i testów psychologicznych.
Idealnym modelem pracy specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego jest współpraca między psychologiem i psychiatrą, niekiedy też pracownikiem socjalnym, neurologiem, endokrynologiem. Wiele trudności psychicznych wymaga zarówno pomocy farmakologicznej, jak i psychologicznej, a ciężar pracy poszczególnych specjalistów rozkłada się w zależności od konkretnych dolegliwości i ich etiologii.
Dwa lata temu nie potrafiłam sobie poradzić z odejściem męża i psycholog dosłownie postawił mnie na nogi. Nie bójmy się korzystać z ich usług!